Scrum: je hebt er vast wel eens van gehoord. Het is dé projectmanagementmethode van tegenwoordig. Vooral in de IT wordt scrum toegepast. Maar wat is scrum precies? En waarom ontwikkelt Qlic de applicaties van klanten middels deze methode?
Het nut van het toepassen van scrum kan het beste geïllustreerd worden aan de hand van een voorbeeld. Stel, je wil een huis laten bouwen. Je kunt je huis natuurlijk pas bewonen zodra de bouw van je huis is voltooid. Maar wat als huizen stapsgewijs zouden worden gebouwd? In dat geval zou er eerst worden gestart met de bouw van één kamer. Pas als deze voltooid is wordt er begonnen met de bouw van een nieuwe kamer. De leidingen en elektriciteit worden aangelegd in de eerste kamer en kunnen vervolgens uitgebreid worden naar elke nieuw te bouwen kamer. De koper van zo’n huis kan in het huis gaan wonen zodra hij van mening is dat er voldoende kamers zijn. Wanneer hij in het ‘voorlopige’ huis woont, worden de nieuwe kamers volledig naar zijn wens gebouwd. De koper heeft op dat moment namelijk precies voor ogen hoe hij de extra kamers wil laten inrichten.
Scrum kun je vergelijken met deze stapsgewijze bouwmethode. Organisaties die de scrummethode hanteren maken een schets van het eindproduct, bijvoorbeeld van een nieuwe webapplicatie. Op basis van de initiële schets wordt de webapplicatie in fasen opgeleverd aan de product owner. De product owner kan het product daardoor al meteen gebruiken en input leveren op de verdere oplevering. Hij kan er dan zelfs voor kiezen om een compleet andere weg in te slaan of om bepaalde functionaliteiten toch niet toe te voegen aan de webapplicatie. Op die manier blijft de product owner of klant altijd tevreden en wordt de webapplicatie geheel naar zijn wens ingericht. Dit zorgt voor veel flexibiliteit in het traject. De onmiddellijke oplevering van een deel van het eindproduct aan de product owner of klant is dan ook waarin scrum wezenlijk verschilt van traditionele projectmanagementmethodieken, zoals de watervalmethode. Bij deze laatste wordt de webapplicatie pas aan de klant opgeleverd op het moment dat de applicatie compleet afgerond is en klaar is voor gebruik. Een veelvoorkomend probleem van het toepassen van de watervalmethode in de IT-sector is echter dat het eindproduct uiteindelijk niet (voldoende) voldoet aan de wens van de klant, omdat de klant bij nader inzien bijvoorbeeld toch een andere richting op had gewild. Bij Qlic werken we daarom volgens een deel van de scrum methode.
Marijn Poelman, directeur van Qlic, legt uit hoe scrum bij Qlic wordt toegepast. “Het scrumproces bestaat bij Qlic uit een paar stappen.
''De eerste stap beslaat de inventarisatie. In grote lijnen wordt bepaald wat de product owner/klant wil laten ontwikkelen. Dit doen we met behulp van een product backlog, dit is een geordende lijst die als leidraad wordt gehanteerd tijdens de ontwikkeling van het product. De inventarisatiefase heeft als doel om een globaal beeld te krijgen van het eindproduct voor het ontwikkelteam en de product owner/klant. Hierin wordt in de basis bepaald uit hoeveel sprints het project zal bestaan met daarbij een urenschatting''.
''Bij akkoord van de product owner/klant gaat het project van start. De start van de sprint noemen we een kick off. Er wordt gewerkt in verschillende sprints van meestal twee weken (soms in overleg ook één week). Aan het begin van een sprint bepaalt de product owner in samenspraak met de developer en projectmanager over welke functionaliteiten het deelproduct aan het einde van een sprint moet beschikken. Het hulpmiddel daarbij is de sprint backlog, een takenlijst die tijdens een sprint moet worden afgewerkt. De taken die het meest urgent zijn komen bovenaan in de sprint backlog te staan. Ook de complexiteit van de taken moet worden ingeschat. Er wordt besloten welke taken in één sprint worden samengevoegd, en welke taken naar een volgende sprint worden doorgeschoven. Zo is er aan het einde van elke sprint een stukje van het eindproduct afgerond, die al meteen door de product owner/klant gebruikt en getest kan worden. De voortgang van de taken zijn in een oogopslag zichtbaar middels een digitaal scrumbord, wat leidt tot meer transparantie. Door in sprints te werken krijgt de klant daadwerkelijk iets opgeleverd, namelijk een deel van het product. Op die manier toetsen we steeds bij de klant of het betreffende deelproduct naar wens is. Mocht de klant na de oplevering toch willen afwijken van zijn initiële ideeën, dan kunnen we, doordat we met sprints werken, tijdig inspringen,” aldus Marijn.
Elke dag vindt er tussen de developers een daily stand-up plaats, een bijeenkomst van vijf tot vijftien minuten waarin de voortgang wordt besproken, knelpunten inzichtelijk worden gemaakt en een overzicht wordt gegeven van de te bereiken doelen van die dag.
Aan het einde van elke sprint vindt een oplevering plaats, waarin een demo wordt gegeven van het werk. Tijdens deze oplevering vindt ook de retrospective plaats waarbij wordt terug gekeken naar de samenwerking en de communicatie tussen de klant, de developer(s) en projectmanager. Op basis van de naar voren gebrachte verbeterpunten wordt een plan gemaakt voor het implementeren van de verbeterpunten.
Veel klanten zijn in eerste instantie wat huiverig om hun software via de scrummethode te laten ontwikkelen. Bij scrum kun je namelijk nooit precies zeggen wat je krijgt voor exact welk bedrag. Dit is echter een bewuste keuze. Van tevoren alles uitdenken en uitwerken, zoals bij de watervalmethode, kan veel meer kosten met zich meebrengen. Het is namelijk niet uitzonderlijk dat het eindproduct niet overeenkomt met de verwachtingen van de opdrachtgever. Het voordeel van scrum is dan ook dat het product, naarmate de ontwikkeling vordert, steeds meer gaat aansluiten op de wensen van de opdrachtgever. De nauwe betrokkenheid van de opdrachtgever maakt dit mogelijk. Tevens maakt de opdrachtgever bij scrum niet een beslissing over een project van honderdduizend euro, maar geeft hij de opdracht voor een sprint van enkele duizenden euro’s. Zo houdt hij grip op wat er wordt gedaan in welke tijd, welke functionaliteiten er (als eerste) worden gebouwd en wat hij uitgeeft. En wil hij stoppen? Dan is dat op elk moment mogelijk.
De klant moet erop kunnen vertrouwen dat zijn opdracht naar behoren wordt uitgevoerd. Mede daarom wordt de klant zo intensief bij het project betrokken. “Wij werken in beste eer en geweten. Dat vertrouwen key is blijkt wel uit het feit dat veel klanten bij ons terug blijven komen. En ook wij hebben daar natuurlijk baat bij.
Staan de medewerkers van Qlic eigenlijk wel te springen om zoveel inspraak van de klant? “Ja, zeker. Het nauwe contact met de klant wordt als zeer prettig ervaren, vanwege de frequente feedback en het kunnen opleveren van een product waarvan we zeker weten dat de klant er blij mee is. Een paar jaar geleden werkten we nog meer volgens de principes van de watervalmethode, dus de klant had destijds minder inspraak. Bij onze medewerkers leverde dat soms frustratie op, omdat het wel eens voorkwam dat het eindproduct niet was zoals de klant deze voor ogen had, simpelweg omdat de klant minder bij het ontwikkelproces betrokken werd. We zijn ons in die tijd dan ook steeds meer gaan verdiepen in scrum. Vervolgens zijn we de scrummethode gewoon gaan uitproberen en zijn we gaan kijken wat we van de methode het beste konden gebruiken.
Onze medewerkers willen niet anders meer, en ook onze klanten zien de meerwaarde van zoveel eigen inspraak en het wekelijks of tweewekelijks opleveren van een deel van hun applicatie. Dat de klant zijn deelproduct kan testen blijkt in de praktijk zeer waardevol te zijn. De klant kan daardoor op nieuwe ideeën komen of vindt een bepaalde functionaliteit toch minder nuttig dan hij van tevoren had ingeschat. Het resultaat: een eindproduct waar de klant meer dan tevreden mee is én die zijn bedrijf echt helpt te groeien!''
"Zelf je software laten ontwikkelen is de sleutel tot een succesvol bedrijf"
Hans Stoop, directeur en medeopdrichter EnergieWonen
Ben je geïnteresseerd in de mogelijkheden of heb je een specifieke vraag?
Wij helpen je graag verder!